Clinical Decision Support voor Order Management: Minder Zorgen voor Morgen

Er zijn terecht zorgen over de zorgbehoefte van morgen. Patiënten worden complexer en de middelen om ze te behandelen worden schaarser. Slimme oplossingen zijn nodig en één onderwerp dat steeds terugkomt, is het medicatieproces. Het voorschrijven, bereiden en toedienen van medicatie is van cruciaal belang, en een structurele oplossing is mogelijk.

Echter, het voorschrijven van medicatie staat niet op zichzelf. Het maakt deel uit van een behandelplan, samen met andere aspecten zoals vocht/voeding en diagnostische tests. Bijvoorbeeld, een voorschrift voor gentamicine iv veroorzaakt niet alleen een toename van de hoeveelheid toegediend vocht, maar heeft ook een directe relatie met toegangswegen en moet worden gecontroleerd met een spiegelbepaling.

Er zijn verschillende perspectieven op dezelfde medicatieopdracht, en daar moet al in het voorschrift zelf (letterlijk) rekening mee worden gehouden.

• De voorschrijver wil vastleggen hoeveel werkzame stof met een bepaalde eenheid en route is voorgeschreven.
• Een apotheker moet bepalen hoe de bereiding kan plaatsvinden, bijvoorbeeld in welk oplosmiddel en met welke sterkte.
• Een verpleegkundige wil weten wanneer en via welke route de toediening kan plaatsvinden, en met welke pompstand.

Al deze perspectieven moeten worden geïntegreerd in het voorschrijven, bereiden en toedienen van medicatie om een effectieve behandeling te garanderen. Dit vereist een gestandaardiseerde aanpak en nauwe samenwerking tussen de verschillende disciplines binnen de zorgsector.

Het medicatieproces is in feite een cyclisch proces, dat uit de volgende stappen bestaat:

1. Allereerst wordt er een productassortiment vastgesteld, inclusief protocollen en regels voor doseringen en bereidingen, die uit verschillende databronnen kunnen worden gehaald.
2. Vervolgens bepaalt een voorschrijver waarom, wat en hoe een medicatieopdracht wordt toegevoegd, gewijzigd of verwijderd.
3. De opdracht moet worden geautoriseerd en gevalideerd.
4. Vervolgens moet de opdracht worden ingepland in het behandelplan.
5. Er kunnen al dan niet aanvullende bereidingsstappen nodig zijn.
6. Ten slotte moet de uiteindelijke toediening aan de patiënt worden geregistreerd.
7. Daarna moeten de effecten van de uitvoering van de opdracht worden geëvalueerd, waarna het behandelplan verder kan worden aangepast.

Het hele proces kan zeer effectief worden ondersteund door Clinical Decision Support Software (CDSS). Deze ondersteuning kan op twee verschillende manieren worden gebouwd, afhankelijk van het probleemgebied: “rule-based” of via “machine learning”.

De rule-based CDSS gaat uit van vaste regels en afspraken die resulteren in uitkomsten die volledig voldoen aan de opgelegde criteria. Dit zorgt ervoor dat de gegenereerde voorschriften 100% veilig zijn.

De machine-learning CDSS kan met een bepaalde mate van zekerheid aangeven wat een logische vervolgstap zou kunnen zijn bij aanpassingen van het behandelplan.

Hierdoor kan het hele medicatieproces feitelijk volledig worden geautomatiseerd. Bijvoorbeeld, als een gebruiker antibiotica via een intraveneuze weg wil voorschrijven vanwege een infectie:

Dus in plaats van dat de gebruiker alle details van de medicatieopdracht moet specificeren, hoeft hij alleen maar aan te geven waarom, wat en via welke route de medicatie moet worden toegediend. De CDSS berekent dan automatisch de juiste dosering, bereidingswijze en toedieningsinstructies. Dit zou bijvoorbeeld mogelijk kunnen worden gemaakt door een medicatiebereidingsrobot die de bereiding doet en een slimme pomp die ervoor zorgt dat de toediening aan de juiste patiënt plaatsvindt volgens de oorspronkelijke medicatieopdracht.

De machine learning CDSS kan dan voorstellen om meteen een bloedspiegelbepaling van de gentamicine te doen en/of doseringsaanpassingen te verrichten bij verandering van de nierfunctie tijdens de looptijd van de medicatieopdracht. Dit kan helpen om de veiligheid en effectiviteit van de behandeling te waarborgen en ervoor te zorgen dat de medicatieopdracht zo nauwkeurig mogelijk wordt uitgevoerd.

De voordelen van deze aanpak zijn duidelijk:

1. Er is minder kans op fouten, omdat de medicatieopdrachten volledig voldoen aan de criteria voor dosering, bereiding en toediening.
2. Het proces wordt veel efficiënter, omdat voorschrijvers, apothekers (-assistenten) en verpleegkundigen niet langer zelf hoeven op te zoeken en/of uit te rekenen. De bereiding vindt volledig automatisch plaats.
3. Dit maakt het mogelijk om taken te delegeren, zodat er meer aandacht kan worden besteed aan de medische inhoud in plaats van het voldoen aan steeds complexere protocollen en regels bij meer patiënten met minder personele ondersteuning.

De voordelen van deze geautomatiseerde aanpak zijn niet beperkt tot het medicatieproces alleen. Het kan worden uitgebreid naar het hele medische ordermanagement, inclusief het voorschrijven van diagnostische tests, het plannen van procedures en het bestellen van medische benodigdheden.

Door het gebruik van CDSS kunnen alle stappen van het ordermanagementproces worden gestroomlijnd en geautomatiseerd, waardoor de kans op fouten wordt verminderd, de efficiëntie wordt verhoogd en de kosten worden verlaagd. Dit zal op zijn beurt resulteren in meer middelen die beschikbaar zijn voor de medische zorg zelf, wat leidt tot betere patiëntresultaten en een hogere kwaliteit van zorg.

Kortom, door gebruik te maken van geavanceerde technologieën zoals CDSS kunnen zorgverleners zich concentreren op hun kernactiviteit: het bieden van hoogwaardige medische zorg aan patiënten, terwijl de administratieve en logistieke taken worden geoptimaliseerd. Dit zal de gezondheidszorg als geheel ten goede komen.